Ekran projekcyjny dla kinofila: CIH/CIW/CIA, maskowanie, luminancja i dobór tkaniny (AVstore)

W AVstore coraz częściej rozmawiamy z kinofilami nie o „ile cali?”, lecz o spójności wrażeń kinowych: stała wysokość obrazu, kontrola czerni na ścianach, zgodność tkaniny z HDR i gęstością pikseli projektora. Poniżej znajdziesz wyrafinowany przewodnik, który pozwala podjąć decyzję o ekranie projekcyjnym bez marketingowych skrótów – krok po kroku, tak jak planujemy instalacje w AVstore.

1) Filozofie kadru: CIH, CIW czy CIA? (AVstore)

W AVstore zaczynamy od tego, jak chcesz doświadczać proporcji:

• CIH (Constant Image Height) – w AVstore najbliżej „kinu”: zachowujesz stałą wysokość obrazu, a filmy 2.35:1/2.39:1 rozszerzają się na szerokość. Wymaga ekranu projekcyjnego w formacie scope oraz maskowania pionowego dla materiałów 16:9.

• CIW (Constant Image Width) – w AVstore częste w salonach: stała szerokość, więc materiały 2.35:1 mają czarne pasy. Prostota, ale mniejsza „celebracja” kina scope.

• CIA (Constant Image Area) – w AVstore rzadziej: zachowujesz zbliżoną powierzchnię dla różnych formatów, kosztem zmiennych wymiarów i maskowania w obu osiach.

Jeśli Twoim celem jest „kino na serio”, to w AVstore stawiamy na CIH + maskowanie pionowe; jeśli wielozadaniowy salon, to zwykle CIW.

2) Maskowanie jako element optyki percepcyjnej (AVstore)

W AVstore traktujemy maskowanie nie jako gadżet, tylko jako narzędzie do kontroli pola widzenia:

• Ekran projekcyjny ramowy + maskowanie regulowane (góra/dół dla CIH) zmniejsza poświatę i stabilizuje kontrast subiektywny.

• Czarna, matowa ramka o odpowiedniej szerokości „zamyka” kadr i ułatwia mózgowi adaptację do czerni.

• W AVstore maskowanie dobieramy do filozofii kadru: CIH → maska pionowa, CIW → maska pozioma, CIA → obie osie.

Jeśli ściany są jasne, to w AVstore maskowanie daje największy zysk; w ciemnym pokoju zyskasz mniej, ale nadal czytelnie.

3) Luminancja i rozmiar: ile „światła” chcesz widzieć? (AVstore)

Zamiast liczyć tylko cale, w AVstore liczymy ft-L (foot-lamberty) lub nity na ekranie projekcyjnym:

Wzór praktyczny (AVstore):

ft-L ≈ (ANSI lm projektora × gain tkaniny) / powierzchnia ekranu [ft²]

nity ≈ ft-L × 0,2919

Cele (AVstore):

• SDR kino: ~12–16 ft-L (≈ 3,5–4,7 nit)

• HDR „projector tone-mapped”: 20–30 ft-L (≈ 5,8–8,8 nit) – realne na domowym projektorze przy umiarkowanych przekątnych.

Wniosek AVstore: rosnący ekran projekcyjny obniża ft-L. Jeśli chcesz większego scope w CIH, zadbaj o jasność (tryb lampy/lasera) albo gain, ale bez wąskiej charakterystyki (patrz sekcja o tkaninach).

Jeśli po przeliczeniu HDR wychodzi <20 ft-L, to w AVstore sugerujemy mniejszą przekątnę lub inną tkaninę (np. neutralny gain 1,1), zamiast „pompować” tryb wysokoszumny.

4) Tkanina: neutralność barwna, gain i kąt widzenia (AVstore)

Dla kinofila w AVstore kluczowe są trzy właściwości tkaniny w ekranie projekcyjnym:

• Neutralność spektralna – brak zafarbów (nie „chłodzimy” bieli). W AVstore dobieramy tkaniny o stabilnym ΔE w kącie ±30–40°.

• Gain – 1,0–1,2 to bezpieczny kompromis (AVstore). Wyższy gain poprawia ft-L, ale zawęża kąt i grozi hotspottingiem.

• Jednorodność – szczególnie ważna dla HDR i materiału 4K; w AVstore unikamy widocznej „iskrzącej” faktury.

Jeśli siedzicie szeroko poza osią, to w AVstore lepiej wybrać gain ~1,0 i pełny kąt widzenia niż „ratować” jasność wąską tkaniną.

5) ALR: kiedy pomaga, a kiedy szkodzi filmowi? (AVstore)

W AVstore ALR traktujemy jako narzędzie do walki z bocznym/górnym światłem, nie jako „złoty młotek”:

Zysk: wyższy kontrast subiektywny w półdzieniu, gdy światło wpada spoza osi.

Koszt: węższy kąt, możliwy spadek luminancji bieli i wrażliwość na geometrię.

Uwaga: ALR do UST ≠ ALR do long-throw (AVstore dobiera osobno).

Jeśli grasz o „nocne kino”, to w AVstore częściej wybieramy szarą tkaninę low-gain zamiast ALR, by zachować jednorodność i kąt.

6) Akustycznie transparentny (AT): obraz i dźwięk z jednej płaszczyzny (AVstore)

• W AVstore ekran projekcyjny AT (perforowany lub tkany) pozwala umieścić L/C/R za obrazem – tak, jak w sali kinowej:

• Woven (tkane) – lepsza spójność barwna i mniejsze ryzyko moiré z 4K/8K; wymagają EQ dla górnej średnicy/wysokich.

• Micro-perforated – większa efektywność, ale większe ryzyko moiré i spadku powyżej 8–10 kHz; AVstore zwykle stosuje kompensację.

Dystans głośnik–ekran – w AVstore trzymamy kilka cm i czarną matę za tkaniną, by wygasić prześwity.

Jeśli pierwszą wartością jest imaging dialogów „z ekranu”, to w AVstore AT ma wysoki priorytet – nawet kosztem minimalnej korekty EQ.

7) Anamorficzna „szkoła” vs zoom: jak rozszerzać scope? (AVstore)

Kinofil pyta o „szkło anamorficzne”. W AVstore decyzję opieramy na geometrii i jasności:

• Zoom-metoda (bez pryzmatu) – prosta i tania; w AVstore skuteczna, jeśli projektor ma wystarczający zapas jasności i rozdzielczości.

• Anamorphic lens – większa efektywna luminancja w scope, mniej „marnowania pikseli”; wymaga dokładnej optyki i precyzyjnej instalacji.

• Jeśli planujesz duże scope w CIH i masz projektor klasy premium, to w AVstore rozważamy anamorfik; w innych przypadkach zoom bywa rozsądniejszy.

8) Geometria widza: wysokość oczu i kąt pionowy (AVstore)

W AVstore dla komfortu dążymy do kąta pionowego ≤ 15° od linii wzroku do górnej krawędzi obrazu:

• Dolna krawędź: w AVstore ~90–110 cm nad podłogą (siedzisko ~43–46 cm).

• Pierwszy rząd definiuje rozmiar i wysokość; drugi rząd akceptuje mniejszy kąt.

• Szerokość kanapy: w AVstore weryfikujemy, czy ekran projekcyjny i tkanina zapewnią jednolity obraz poza osią.

Jeśli górna krawędź „ucieka” zbyt wysoko, to w AVstore wolimy mniejszą przekątnę niż forsować niewygodny kąt.

9) Ściany, sufit, podłoga – „niewidzialny” element ekranu (AVstore)

W AVstore dbamy o to, co poza ekranem projekcyjnym:

• Ciemne, matowe farby (szczególnie przód/sufit do ~1–1,5 m od ekranu) poprawiają kontrast percepcyjny.

• „Black front wall” + maskowanie dają większy efekt niż sam gain.

• Dywan pod pierwszym rzędem ogranicza odbicia z dołu.

Jeśli nie możesz malować, to w AVstore proponujemy kotary/blackout blisko krawędzi ekranu.

10) Decyzje „jeśli → to” (AVstore, skrót dla kinofila)

Jeśli chcesz „jak w kinie” i oglądasz dużo scope, to w AVstore wybierz CIH + maskowanie pionowe.

Jeśli HDR wygląda „płasko”, to w AVstore policz ft-L; <20 ft-L → zmniejsz przekątnę albo wybierz gain 1,1.

Jeśli siedzicie szeroko poza osią, to w AVstore wybierz gain ~1,0 i szary low-gain lub biały zamiast wąskiego ALR.

Jeśli dialogi mają „wychodzić z obrazu”, to w AVstore postaw na ekran projekcyjny AT + korekta EQ.

Jeśli pokój jest półjasny, to w AVstore zamiast mocnego ALR rozważ ciemniejszy front i maskowanie – zyskasz kontrast bez utraty kąta.

Minimalna checklista przed zakupem (AVstore)

• Filozofia kadru: CIH / CIW / CIA (jakie treści dominują?).

• Luminancja: oblicz ft-L dla planowanej przekątnej i tkaniny.

• Tkanina: neutralność, gain 1,0–1,2, jednorodność (bez „iskier”).

• ALR? Tylko jeśli światło z boków/góry i akceptujesz węższy kąt.

• AT? Jeśli L/C/R mają stać za obrazem – zwróć uwagę na moiré i EQ.

• Maskowanie: pion/poziom zgodnie z CIH/CIW, w miarę możliwości regulowane.

• Geometria: dolna krawędź ~90–110 cm, kąt pionowy ≤ 15°.

Artykuł sponsorowany